“รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี” คือประโยคที่เราไม่สามารถปฏิเสธได้ในยุคปัจจุบัน ท่ามกลางปัญหามากมายการเอาตัวเองไปใส่ในปัญหาของคนอื่น รันแต่จะทำให้ต้องเจ็บตัวและยากลำบากกันเข้าไปใหญ่

อย่างไรก็ตามสำหรับบางคน การทุ่มเทชีวิตเพื่อช่วยเหลือผู้อื่นนั้นถือว่าเป็นคนที่ควรค่าแก่การได้รับความเคารพ และนี่คือเรื่องราวของ ชาวาสช์ คาราเพ็ตยาน นักว่ายน้ำตีนกบที่เก่งที่สุดในสหภาพโซเวียต

ชีวิตแสนสบายในวรรณะนักกีฬาแถวหน้าไม่ได้มีความหมายมากไปกว่าชีวิตของผู้คน

เขาสละอาชีพของตัวเอง แล้วกระโดดลงน้ำเพื่อช่วยผู้คนอีก 92 คน … และนี่คือเรื่องราวทั้งหมดของเขา

ชีวิตนักกีฬาของโซเวียต

สหภาพโซเวียตในอดีตคือประเทศที่เกรียงไกรเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก มีอาณาเขตกว้างใหญ่เป็นอันดับ 1 และแน่นอนที่สุดคือพวกเขาเป็นตัวแทนของระบอบคอมมิวนิวสต์ของโลกใบนี้ การมีอยู่ของโซเวียตจึงเป็นเหมือนกับการแสดงเชิงสัญลักษณ์ว่าระบอบนี้ทำให้ประเทศสามารถยิ่งใหญ่ได้ขนาดไหน

ทุกวงการต้องการเป็นที่สุด พูดแบบนั้นก็คงจะไม่ผิดนัก ดาราศาสตร์ก็ต้องก้าวหน้า กีฬาก็ต้องก้าวไกล กองทัพก็ต้องแข็งแกร่ง ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนเกิดจากการผลักดันเพื่อวัดศักยภาพกับตัวแทนของฝั่งโลกเสรีอย่างสหรัฐอเมริกา

โดยเฉพาะในฝั่งนักกีฬานั้นเรียกได้ว่าหากเป็นคนที่มีความสามารถสูง ๆ ไม่ว่าคุณจะมีเชื้อสายไหน จะ ยูเครน, อาร์เมเนีย หรือ ลิทัวเนีย สิ่งที่คุณจะได้รับคือการผลักดันอย่างสูงสุดจากรัฐบาลโซเวียต คุณจะมีชีวิตที่ดีได้โดยไม่มีคำว่าสัญชาติมาขวางกั้น

“อาชีพนักกีฬาของโซเวียตคืออาชีพที่สำคัญมาก เพราะเป็นอาชีพที่สร้างความสว่างเด่นชัด บ่งบอกถึงความแข็งแกร่งได้ดีที่สุด พวกเขาเก่งกาจ ปราดเปรียว แข็งแรง ราวกับอยู่ยงคงกระพัน หากนักกีฬาโซเวียตเอาชนะได้ นั่นก็หมายความคนโซเวียตคือคนที่แข็งแกร่งที่สุด เร็วที่สุด และสง่างามที่สุด” บทความเกี่ยวกับชีวิตนักกีฬาในสหภาพโซเวียตจากสื่ออเมริกันอย่าง ว่าไว้เช่นนั้น

“นี่แหละคือระบบที่พวกเราสร้างขึ้น กีฬาเหมือนกับอาวุธเช่นปืนใหญ่ เป็นการยิงที่สร้างคำโฆษณาชวนเชื่อได้ดีที่สุด ทุกคนมองเห็นได้อย่างประจักษ์ชัดเจน อาชีพนักกีฬาถูกให้ค่าสูงมาตลอดมากกว่าอีกหลาย ๆ อาชีพ เพราะกีฬามีการแข่งขันเพื่อหาอันดับ 1 ของโลก แต่อาชีพอย่างนักวิทยาศาสตร์หรือนักเขียนนั้น ไม่มีเกณฑ์มาตัดสินว่าใครเก่งที่สุดในโลก” เยฟเกนี่ รูบิน ผู้อพยพชาวรัสเซียวัย 50 ปี ที่อพยพมายังอเมริกากล่าว

ชีวิตดี ๆ เกิดขึ้นเมื่อคุณมีฝีมือ คุณจะกลายเป็นพระเอกในโฆษณาชวนเชื่อ ลอยตัวเหนือผู้คนอาชีพอื่น ๆ อีกมากมายได้สบาย ๆ แต่แน่นอนว่าคนในความคิดไม่มีทางยิ่งใหญ่ในสายตาผู้อื่นเท่ากับคนที่ลงมือทำจริง ๆ แน่นอน … และนี่คือเรื่องที่ ชาวาสช์ คาราเพ็ตยาน กำลังจะพิสูจน์ให้ชาวโซเวียตได้เห็น

ซูเปอร์แมนแห่งสระชิงแชมป์โลก

ชาวาสช์ คาราเพ็ตยาน แค่ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าไม่ใช่สายเลือดรัสเซียแท้ ๆ อย่างแน่นอน เขาเกิดที่อาร์เมเนียสมัยที่ยังเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต หลังจากโดนบุกยึดในปี 1920

เดิมทีชาวอาร์เมเนียนั้นมีอาชีพเกษตรกรเป็นหลัก แต่หลังจากถูกโซเวียตยึดครอง พวกเขาก็ถูกเปลี่ยนให้เป็นศูนย์กลางการผลิตที่สำคัญของโซเวียต ซึ่งจากจุดนี้หลายครอบครัวจึงต้องมีชีวิตอยู่ในฐานะคนงานในโรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ ไม่เว้นแม้แต่ครอบครัวของ คาราเพ็ตยาน ด้วย

ถ้าคุณจะเกิดก็ต้องเป็นนักกีฬา … เรื่องนี้มันค่อนข้างชัดเจนเพราะการเป็นนักกีฬาคือฝันของ ชาวาสช์ เหมือนกัน เขาเป็นเด็กหนุ่มรูปร่างสูงใหญ่ แข็งแรง และรวดเร็ว ตามแบบฉบับที่รัฐบาลโซเวียตต้องการ ซึ่งแน่นอนว่าประตูสำหรับวงการกีฬาเปิดกว้างสำหรับคนหน่วยก้านดีแบบนี้เป็นอย่างมาก

เขาเริ่มโดดเด่นจากการเป็นนักว่ายน้ำระดับโรงเรียน ก่อนจะถูกส่งต่อเข้าระบบพัฒนานักกีฬาโซเวียต ที่ซึ่งเขาถูกเปลี่ยนเส้นทาง จากนักกีฬาว่ายน้ำสู่การเป็นนักกีฬาว่ายน้ำตีนกบ จากนั้นก็ก้าวขึ้นไปติดทีมชาติตอนอายุ 20 ปี ก่อนที่จะกลายเป็นแชมป์ยุโรป ในการแข่งขันที่กรุงมอสโก เมื่อปี 1972 ซึ่งนั่นเป็นแชมป์แรกของเขา

จากแชมป์แรกก็ไม่มีใครสามารถหยุด คาราเพ็ตยาน ได้อีกแล้ว ตอนอายุ 23 ปี เขาคว้าแชมป์โลกกินรวดยาวมาถึง 17 สมัย เป็นแชมป์ยุโรปอีก 13 สมัย และทำลายสถิติโลกที่ส่วนใหญ่เป็นของตัวเองถึง 10 ครั้ง … นี่คือความโหดที่บ่งบอกถึงทักษะการว่ายน้ำที่เหนือมนุษย์ของเขาอย่างแท้จริง

เรียกได้ว่าหากว่ายน้ำตีนกบมีการแข่งขันในโอลิมปิก เขาจะกลายเป็นผู้บันดาลเหรียญทองสำหรับสหภาพโซเวียตได้มากมายอย่างแน่นอน

อย่างไรก็ตามในหน้าประวัติศาสตร์ ไม่มีนักว่ายน้ำตีนกบของโซเวียตคนไหนที่แข็งแกร่งและไร้เทียมทานได้เท่ากับ คาราเพ็ตยาน อีกแล้ว สิ่งเหลานี้เปลี่ยนแปลงชีวิตเขาไปมากทั้งเรื่องชื่อเสียงเงินทองและหน้าตาทางสังคม เขากลายเป็นไอคอนของวงการกีฬาในช่วงยุค 70s แต่อีก 1 ทศวรรษหลังจากนั้นเขาก็ยกระดับตัวเองจากการเป็นยอดนักกีฬาให้กลายเป็นยอดคน

ไม่จำเป็นต้องใช้แชมป์ใด ๆ พิสูจน์สำหรับคำการันตีนี้ ทุกอย่างที่เกิดขึ้นอยู่ที่ใจล้วน ๆ เรื่องทั้งหมดเริ่มขึ้นง่าย ๆ จากการวิ่งออกกำลังกายยามเช้าของเขาเอง

วีรบุรุษในทะเลสาบเยเรวาน

16 กันยายน 1976 คาราเพ็ตยาน ตื่นตอนเช้ามาวิ่งออกกำลังกายตั้งแต่ช่วงเช้ามืด มันเป็นกิจวัตรที่เขาทำในทุก ๆ วัน วิ่งสูดอากาศสดชื่น ๆ บรรยากาศดี ๆ แถบทะเลสาบเยเรวาน ที่ซึ่งเป็นถิ่นของเขา เพียงแต่วันนี้มันแตกต่างออกไป

ปกติแล้ว คาราเพ็ตยาน จะวิ่งโบกมือทักทายกับทุกคนไม่ว่าจะผู้คนที่เดินสวนไปมา หรือแม้กระทั่งคนที่นั่งอยู่บนรถรางซึ่งเป็นระบบขนส่งสาธารณะสำคัญของที่นี่ ทุกคนถือว่าเป็นคนที่คุ้นหน้าคุ้นตากันเป็นอย่างดี เพียงแต่ในวันนี้รถรางที่กำลังจะมุ่งหน้าออกจากเมืองหมายเลข 15 เกิดหลุดรางแล้วพุ่งลงไปยังอ่างเก็บน้ำแถบทะเลสาบเยเรวาน

รถรางคันนั้นมีผู้โดยสายทั้งหมด 92 คน บวกน้ำหนักของคนและน้ำหนักของรถแล้วเมื่อพุ่งลงน้ำมันจะจมลงลึกไปในระยะ 10 เมตรอย่างรวดเร็ว … คาราเพ็ตยาน ไม่รอช้าตัดสินใจตามสัญชาตญาณโดยไม่ต้องใช้ความคิด กระโดดลงทะเลสาบไปช่วยผู้คนบนรถคันนั้นทันที

เขาเป็นคนที่ว่ายน้ำมาถึงจุดเกิดเหตุเป็นคนแรก และวางแผนให้พี่ชายของเขาที่มาวิ่งด้วยคอยช่วยคนที่เขาดึงออกมาจากคันรถขึ้นฝั่ง ดังนั้นนาทีนั้นเขาเป็นเหมือนฮีโร่ เป็นเหมือนกับซูเปอร์แมนที่ต้องทำทุกอย่างแข่งกับเวลาที่กระชั้นชิด หากช้าคนตายจะมีจำนวนเพิ่มขึ้นในทุกวินาที

“สิ่งที่ยากที่สุดไม่ใช่การว่ายน้ำลงไปช่วยใคร มันคือการใช้มือทุบกระจกหลังรถเพื่อเปิดช่องดึงทุกคนออกมาต่างหาก” คาราเพ็ตยาน กล่าว

“ผมอธิบายไม่ถูกว่ามันเจ็บขนาดไหน มันอยู่ในระดับเกินขีดความอดทนเลยก็ว่าได้ ผมจำได้ว่าผมเจ็บเพราะกระจกเยอะมากหลายจุด แต่ผมไม่คิดถึงมันเท่าไหร่ในตอนนั้น เวลามันกระชั้นเข้ามาแล้ว”

คาราเพ็ตยาน ทุบกระจกจนแตกแล้วดำลงไปที่รถที่จมน้ำรอบแล้วรอบเล่า เขาดึงผู้โดยสารในรถรางหมายเลข 15 ออกมาได้ทั้ง 46 คน แต่มีเพียง 20 คนเท่านั้นที่รอดชีวิต เขาทำซ้ำไปอย่างนั้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งหน่วยกู้ภัยมาถึง และเขาก็หมดสติหลังจากนั้น

“ผมหมดสติเพราะออกซิเจนไม่เพียงพอ ผมใช้แรงในนั้นเยอะมาก ผมต้องดึงเบาะออกจากรถราง ผมไม่ได้ทำเพราะบ้าหรือคิดว่าตัวเองเป็นฮีโร่ แต่ผมคิดเสมอว่าถ้าผมเป็นพวกเขาที่กำลังจะจมนํ้า ผมคงต้องการใครสักคนหรือใครก็ได้มาช่วยดึงผมออกมาจากความตาย”

คาราเพ็ตยาน ลืมตาฟื้นขึ้นมาที่โรงพยาบาลพร้อมกับต้องมารับรู้ข่าวเศร้า 2 เรื่องจากแพทย์ ประการแรกหมอบอกว่าอาชีพนักว่ายน้ำตีนกบของเขาจบลงแล้ว หลังจากต้องนอนพักที่โรงพยาบาลเป็นเวลานานถึง 45 วันเพราะสูญเสียเลือดเป็นจำนวนมาก และการแช่ในน้ำเย็นพร้อมกับแผลฉีกขาดจากเศษแก้วทำให้เขาเป็นโรคปอดบวมและมีภาวะเลือดเป็นพิษ เรื่องเศร้าอีกเรื่องคือบางคนที่เขาดึงออกมาจากรถคนนั้นไม่ได้มีชีวิตอยู่ต่อ … และมีคนตายมากกว่า 40 คนจากเหตุการณ์นั้น

“เหตุการณ์ยังคงน่ากลัวและสามารถจดจำได้อย่างแม่นยำ เสียงอุบัติเหตุดังเหมือนกับระเบิด ผมเกือบจมน้ำตายหลายครั้ง สิ่งเดียวที่ผมนึกตลอดคือการจินตนาการถึงความทรมานของผู้โดยสารทุกคนบนรถ … พวกเขาจากไปอย่างทรมาน นั่นคือสิ่งเดียวที่ผมรู้” คาราเพ็ตยาน ว่าต่อ

เขาทำเพราะเขาเป็นคนแบบนั้นจริง ๆ ไม่มีการสร้างภาพฮีโร่และวีรบุรุษแห่งโซเวียตใด ๆ ทั้งนั้น และการช่วยเหลือคนอื่นแบบนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเป็นเพียงครั้งเดียว เพราะ 9 ปีหลังจากนั้นในปี 1985 คาราเพ็ตยาน ก็เคยเข้าไปช่วยผู้คนในตึกที่กำลังไฟไหม้จนเขาเป็นแผลไฟไหม้ขนาดใหญ่จนต้องนอนรักษาตัวอยู่กว่า 2 สัปดาห์

แม้อาชีพนักกีฬาจะสิ้นสุดลง แต่เกียรติยศที่ยิ่งใหญ่มากกว่าเหรียญรางวัลสำหรับเขาคือการได้ใช้ชีวิตอย่างมีความสุขและได้ช่วยเหลือผู้คน เขายึดมั่นในสิ่งนี้มาตลอดจนกระทั่งไม่ใช่แค่ชาวอาร์เมเนียหรือโซเวียตเท่านั้นที่เชิดชูเขา ทั้งโลกก็ยอมสดุดีให้กับเรื่องราวทั้งหมดของเขาด้วย

“ความเฉยเมยต่อความตายของผู้อื่นคือสิ่งที่ไร้ความปราณีอย่างยิ่ง” เขากล่าวในวันงานรับเหรียญเชิดชูเกียรติจากรัฐบาล นอกจากนี้คณะกรรมการ ซึ่งเป็นหน่วยงานหนึ่งในสหพันธ์ดาราศาสตร์สากล ได้อนุมัติการตั้งชื่อดาวเคราะห์น้อยตามชื่อเขาเพื่อเป็นเกียรติแก่ความดีที่เขาทำ โดยตั้งชื่อดาวเคราะห์น้อยดวงนั้นว่า ยังไม่จบเพียงเท่านั้นเขายังได้รับรางวัล แฟร์เพลย์ จาก องค์การยูเนสโก อีกด้วย

หลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลาย คาราเพ็ตยาน ก็ย้ายไปทำธุรกิจอยู่ที่กรุงมอสโก เขาก่อตั้งบริษัททำรองเท้าซึ่งเป็นงานที่สืบสานต่อมาจากครอบครัวของเขา และเขาก็ไม่เคยถูกลืมในฐานะฮีโร่แห่งทะเลสาบเยเรวาน เหนือสิ่งอื่นใดเขาคือยอดคนแห่งสหภาพโซเวียตอย่างแท้จริง

“ทุกคนสามารถค้นหาความเป็นฮีโร่ในตัวเองได้ จงอย่าเมินเฉยในเวลาที่ใครสักคนต้องการความช่วยเหลือ การตัดสินใจมันอาจจะยาก แต่ขอให้คุณคิดไว้เสมอว่าข้างในตัวของคุณนั้นมีความเป็นมนุษย์อยู่มากแค่ไหน” คาราเพ็ตยาน กล่าวทิ้งท้าย

UFABETWIN